Maşa Tutmak Kolaydır, Ama Ateş Sizi de Yakar
İş hayatı, ilişkilerle ve dengelerle yürür. Bazen insanlar birbirine destek olur, bazen yük paylaşılır, bazen de birileri diğerlerini kendi amaçları için bir maşa gibi kullanır. Evet, tam da o meşhur maşa. Ateşe dokunmadan işlerini halletmek isteyenlerin ellerinde sallanan bir araç. Ama bu kolaycılığın ve cesaretsizliğin, uzun vadede bedelsiz olmadığını pek az kişi fark eder. Çünkü bir gün gelir, maşa olanlar rollerini terk eder, ateşle yalnız kalanlar ise tam da o anda yanmaya başlar.
Başkalarını Maşa Olarak Kullanmanın Cazibesi
Maşa kullanmak başta çok cazip bir çözüm gibi gelir. Hata yapma riskini başkasına devretmek, çatışmalardan uzak kalmak ya da cesaret edemediğiniz durumları başka birinin üstlenmesini izlemek… Kolaydır. Bu, bir tür konfor alanıdır. Sorumluluk taşımadan işler yürür, risk almadan sonuçlar gelir. Ancak burada büyük bir tuzak gizlidir:
• Maşa olarak gördüğünüz kişi, insan olduğunun farkındadır. Ne kadar sessiz ve uyumlu olursa olsun, bir gün gelip kullanılmaktan yorulur. İnsan onuru, sonsuza kadar baskıya dayanamaz.
• Kendi cesaretinizi kaybedersiniz. Bir süre sonra artık kendiniz karar alamaz, kendi başınıza bir adım atamaz hale gelirsiniz. Sürekli maşa kullananlar, aslında farkında olmadan kendilerini güçsüzleştirir.
Maşa Olanların Sessiz Çığlığı
Başkalarını maşa olarak kullananlar genelde bir şeyi unuturlar: Her maşa, elbet bir gün o ateşi tutmaktan yorulur. Sözde sessiz ve uyumlu görünen bu insanlar, içten içe bir huzursuzluk biriktirir. Bazen bu bir patlamayla dışa vurulur; bazen de maşa olan kişi sessizce gider. Ama sonuç hep aynıdır: Maşa elinizden kayar ve siz, artık o ateşin karşısında tek başınıza kalırsınız.
Maşa olanların yorgunluğu, kullananların düşündüğünden daha ağırdır. Çünkü bu insanlar sadece fiziksel yükleri değil, aynı zamanda manevi bir ağırlığı da taşır. Başkasının sorumluluklarını üstlenmenin, başkasının hatalarının bedelini ödemenin ve en kötüsü de başkasının yerine “yıpranmanın” ruhsal bir bedeli vardır.
Peki, Maşa Tutmanın Bedeli Ne?
Başkalarını maşa olarak kullanmanın asıl zararı, başkasına değil, size dokunur. Çünkü:
1. Yalnızlaşırsınız: İnsanlar, bir süre sonra sizin gerçek niyetinizi anlar. Kimse sürekli başkası için risk alan biri olmak istemez. Maşa tuttuğunuz kişiler birer birer hayatınızdan çıkar.
2. Saygınlığınızı Kaybedersiniz: Maşa kullanmak cesaretsiz bir yol olarak görülür. İnsanlar, sizi bir lider ya da güvenilir bir iş arkadaşı olarak değil, sorumluluklarını başkalarına devreden biri olarak görmeye başlar.
3. Kendi Ateşinizle Yüzleşirsiniz: Maşa elinizden kaybolduğunda, hayatınızın sorumluluğunu almak zorunda kalırsınız. Ama yıllarca bu sorumluluğu başkalarına devrettiyseniz, artık ateşi yönetmeyi de unutmuşsunuzdur. Ve o ateş, ellerinizi yakar.
Maşa Yerine El Olmak
Belki de asıl mesele, maşa tutmayı bırakıp kendi ellerimizi kullanmayı öğrenmektir. Cesur olmak, sorumluluk almak ve bazen de ateşin sıcaklığına dayanmak… Çünkü insanlar maşa değil, iş birliği yapacak, destek alıp verecek, birlikte yük taşıyacak bireylerdir.
Unutmayın, maşa olarak gördüğünüz kişiler sizin ateşinizi taşırken kendi hayatlarını düşünmekten vazgeçmezler. Gün gelir, onlar kendi yollarını seçer ve sizi ateşle baş başa bırakır. O gün geldiğinde, cesareti olmayan ellerinizle o ateşe dokunmak zorunda kalırsınız.