Berna Deveci
Köşe Yazarı
Berna Deveci
 

Azalan Marjinal Fayda

İktisatta marjinal doyum noktası vardır. Buna göre; Tüketicinin belirli bir dönemde kullandığı mal miktarı arttıkça, elde ettiği (her ilave birim için) fayda azalır. Marjinal faydanın giderek azalması durumu, azalan marjinal fayda ilkesi olarak adlandırılmıştır. Bu teoriye göre, tüketiciler bir malı ilk kullandıktan sonra ikinci, üçüncü ve sonraki kullanımlarda ilk kullandıkları kadar değerli hissetmezler. İşte bu durum doyum noktasına ulaşıldığını gösterir. Doyum noktası denilen şey, bir malın ilk kullanım hariç, “0”'a eşit olduğu durumdur. Size dün ilan edilen ‘ Milli Yas’ ın halkın üzerinde nasıl hissettirdiğini iktisattaki doyum noktası teorisi üzerinden örneklendirerek açıklamaya çalıştım. Önemli ve değerli bir olguyu sık tekrarlamak, aynen iktisattaki doyum noktasına ulaşan tüketiciler gibi halkta ‘’0’’ etkisi yapıyor bence. Sokakta yürürken, markette alışveriş yaparken, otobüste, metroda dün herkes instagramın neden kapandığı, Haniye için milli yas ilan edildiği hakkındaki memnuniyetsizliklerini dile getiriyordu. Haniye ülkesinde ve bazı çevrelerde sevilen bir insanmış. Allah rahmet eylesin. Fakat neden sadece Türkiye, İran, Pakistan yas ilan etti. Filistin halkının yanında olduğunu dile getiren diğer Arap ülkelerinden neden tık yok! O Arap ülkeleri ki bazıları İsrail malı diye ülkelerine ünlü içecek firmalarının mallarını bile sokmuyorlar. İşte bu sorular hep havada asılı kaldı. Türkiye’de yas ilan edilene kadar eminim çoğumuz Haniye’yi bilmiyordu bile! Ama bizim çok iyi bildiğimiz, tanıdığımız kişiler de var. Mesela Kenan Işık, mesela Genco Erkal. Tesadüf bu ya! İkisi de Haniye’nin öldürüldüğü aynı hafta içinde hayatını kaybetti. Ülkemizde Kenan Işık ve Genco Erkal’ın kaybı derin bir hüzün yarattı. Halkımız bu sanatçıların ölümünü ailesinden birisinin kaybı gibi üzülerek karşıladı. Ama Haniye’yi çok iyi bildiğimiz söylenemez. Haber bültenlerinde son dakika haberi olarak geçince öğrendik adını, sanını. Şaşırdık. Araştırdık. Kimmiş neymiş öğrenmeye çalıştık. Bugün dikkatinizi çekmek istediğim konunun; ‘’Her ölen devlet temsilcisine milli yas ilan edilsin, neden sanatçılarımıza için milli yas ilan edilmiyor’’  olmadığını anlamışsınızdır. Her ölene milli yas ilan edilmesinin ‘’Milli Yas’’ olgusunu zedelediğine dikkatinizi çekmek istiyorum. Devletimiz, halkımızın çok da iyi bilmediği, tanımadığı içerde ve dışardaki bazı kişilere çok önem veriyor. Bunu milli yas ilan ederek bütün dünyaya gösteriyor. Bütün dünyaya gösteriyor göstermesine ama halkta karşılık yeterince bulamıyor. Bu nedenle de gitgide ülkemizde sevilen sayılan, halkın çok iyi tanıdığı değerli kişilere devlet yeterince önem vermiyor algısı yerleşiyor. Devletteki milli yas olgusu ile halktaki milli yas olgusu aynı değil. Halk depremler, şehit cenazeleri gibi halkı derinden yaralayan durumlarda yas ilan edilmesini bekliyor. Çünkü geçmişte hükümetler böyle yapıyordu. Milli Yas olgusunun halkta ve hükümette farklı algılanması halk ile hükümetin giderek birbirinden kopmasına neden oluyor. Halk hükümetin kendisini doğrudan ilgilendiren konulara odaklanmasını bekliyor. Ekonomik sorunların içinde boğulmakta olan halkımız için milli yas, ülkedeki önemli bir olay sonunda ilan edilen bir şey olmalıdır. Milli yas ilanı, uluslararası ilişkiler için geliştirilen argümanlar, ticari ilişkiler, yer altı ve yer üstü kaynakları gibi hükümetler ellerinde tuttukları, aslında o ülkenin halkına ait olan hazineleri kolayca harcamamalıdırlar. Bu hazineler tıpkı pandoranın kutusu gibi bir kere çıktı mı gerçekten çıktığına değmelidir. Yoksa geri dönüşü olmaz. Milli yas da ülkelerin önemli hazinesidir. Bir ülkenin diğer ülkeler nezdinde saygınlığını pekiştirmesi bakımından önemlidir.   Bir ülkenin halkının büyük bölümü tarafından yerine getirilen yas tutma ve anma eylemlerinin gerçekleştirildiği gün olarak tanımlanıyor milli yas. İşte bu tanıma göre herkes şapkasını önüne koyup düşünsün. Milli yas nedir? Hangi hallerde ilan edilmelidir?    
Ekleme Tarihi: 03 Ağustos 2024 - Cumartesi
Berna Deveci

Azalan Marjinal Fayda

İktisatta marjinal doyum noktası vardır. Buna göre; Tüketicinin belirli bir dönemde kullandığı mal miktarı arttıkça, elde ettiği (her ilave birim için) fayda azalır. Marjinal faydanın giderek azalması durumu, azalan marjinal fayda ilkesi olarak adlandırılmıştır.

Bu teoriye göre, tüketiciler bir malı ilk kullandıktan sonra ikinci, üçüncü ve sonraki kullanımlarda ilk kullandıkları kadar değerli hissetmezler. İşte bu durum doyum noktasına ulaşıldığını gösterir. Doyum noktası denilen şey, bir malın ilk kullanım hariç, “0”'a eşit olduğu durumdur.

Size dün ilan edilen ‘ Milli Yas’ ın halkın üzerinde nasıl hissettirdiğini iktisattaki doyum noktası teorisi üzerinden örneklendirerek açıklamaya çalıştım. Önemli ve değerli bir olguyu sık tekrarlamak, aynen iktisattaki doyum noktasına ulaşan tüketiciler gibi halkta ‘’0’’ etkisi yapıyor bence.

Sokakta yürürken, markette alışveriş yaparken, otobüste, metroda dün herkes instagramın neden kapandığı, Haniye için milli yas ilan edildiği hakkındaki memnuniyetsizliklerini dile getiriyordu.

Haniye ülkesinde ve bazı çevrelerde sevilen bir insanmış. Allah rahmet eylesin. Fakat neden sadece Türkiye, İran, Pakistan yas ilan etti. Filistin halkının yanında olduğunu dile getiren diğer Arap ülkelerinden neden tık yok! O Arap ülkeleri ki bazıları İsrail malı diye ülkelerine ünlü içecek firmalarının mallarını bile sokmuyorlar.

İşte bu sorular hep havada asılı kaldı.

Türkiye’de yas ilan edilene kadar eminim çoğumuz Haniye’yi bilmiyordu bile! Ama bizim çok iyi bildiğimiz, tanıdığımız kişiler de var. Mesela Kenan Işık, mesela Genco Erkal.

Tesadüf bu ya! İkisi de Haniye’nin öldürüldüğü aynı hafta içinde hayatını kaybetti.

Ülkemizde Kenan Işık ve Genco Erkal’ın kaybı derin bir hüzün yarattı. Halkımız bu sanatçıların ölümünü ailesinden birisinin kaybı gibi üzülerek karşıladı. Ama Haniye’yi çok iyi bildiğimiz söylenemez. Haber bültenlerinde son dakika haberi olarak geçince öğrendik adını, sanını. Şaşırdık. Araştırdık. Kimmiş neymiş öğrenmeye çalıştık.

Bugün dikkatinizi çekmek istediğim konunun; ‘’Her ölen devlet temsilcisine milli yas ilan edilsin, neden sanatçılarımıza için milli yas ilan edilmiyor’’  olmadığını anlamışsınızdır.

Her ölene milli yas ilan edilmesinin ‘’Milli Yas’’ olgusunu zedelediğine dikkatinizi çekmek istiyorum.

Devletimiz, halkımızın çok da iyi bilmediği, tanımadığı içerde ve dışardaki bazı kişilere çok önem veriyor. Bunu milli yas ilan ederek bütün dünyaya gösteriyor. Bütün dünyaya gösteriyor göstermesine ama halkta karşılık yeterince bulamıyor. Bu nedenle de gitgide ülkemizde sevilen sayılan, halkın çok iyi tanıdığı değerli kişilere devlet yeterince önem vermiyor algısı yerleşiyor.

Devletteki milli yas olgusu ile halktaki milli yas olgusu aynı değil. Halk depremler, şehit cenazeleri gibi halkı derinden yaralayan durumlarda yas ilan edilmesini bekliyor. Çünkü geçmişte hükümetler böyle yapıyordu.

Milli Yas olgusunun halkta ve hükümette farklı algılanması halk ile hükümetin giderek birbirinden kopmasına neden oluyor. Halk hükümetin kendisini doğrudan ilgilendiren konulara odaklanmasını bekliyor. Ekonomik sorunların içinde boğulmakta olan halkımız için milli yas, ülkedeki önemli bir olay sonunda ilan edilen bir şey olmalıdır.

Milli yas ilanı, uluslararası ilişkiler için geliştirilen argümanlar, ticari ilişkiler, yer altı ve yer üstü kaynakları gibi hükümetler ellerinde tuttukları, aslında o ülkenin halkına ait olan hazineleri kolayca harcamamalıdırlar. Bu hazineler tıpkı pandoranın kutusu gibi bir kere çıktı mı gerçekten çıktığına değmelidir. Yoksa geri dönüşü olmaz. Milli yas da ülkelerin önemli hazinesidir. Bir ülkenin diğer ülkeler nezdinde saygınlığını pekiştirmesi bakımından önemlidir.  

Bir ülkenin halkının büyük bölümü tarafından yerine getirilen yas tutma ve anma eylemlerinin gerçekleştirildiği gün olarak tanımlanıyor milli yas.

İşte bu tanıma göre herkes şapkasını önüne koyup düşünsün. Milli yas nedir? Hangi hallerde ilan edilmelidir?

 

 

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (6)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve okurmedya.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Beyoğlu
(04.08.2024 08:41 - #291)
Tebrikler güzel Bi yazı olmuş...
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve okurmedya.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Esma Dağcı
(04.08.2024 09:47 - #292)
Farkındalık yaratan güzel bir yazı ♥️
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve okurmedya.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Suna
(04.08.2024 10:15 - #295)
Harika bir yazı olmuş tebrikler
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve okurmedya.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Hayrettin D.
(04.08.2024 11:35 - #298)
Tebrikler. Çok güzel bir konuya değinmişsin.
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve okurmedya.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Ersin Dağcı
(05.08.2024 19:19 - #299)
Tebrik ederim. Duygularımıza tercuman olmuşsun. Ancak bu kadar güzel anlatılabilirdi.
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve okurmedya.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Ersin Dağcı
(05.08.2024 19:19 - #300)
Tebrik ederim. Duygularımıza tercuman olmuşsun. Ancak bu kadar güzel anlatılabilirdi.
Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve okurmedya.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
(0) (0)
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.